Weryfikacja urządzeń pod kątem oprogramowania szpiegującego (tzw. spyware) to proces mający na celu wykrycie i usunięcie programów szpiegujących, które mogą zbierać dane użytkownika bez jego wiedzy. Oprogramowanie tego typu może monitorować działania użytkownika, przechwytywać hasła, śledzić lokalizację, nagrywać rozmowy i przesyłać dane do nieautoryzowanych osób lub organizacji.
Etapy weryfikacji urządzenia:
1.Wstępna analiza zachowania urządzenia
- Objawy mogące świadczyć o obecności spyware:
- Spowolnienie działania systemu.
- Nagłe zużycie dużej ilości baterii lub danych.
- Niezidentyfikowane aplikacje lub procesy.
- Samoczynne włączanie się mikrofonu, kamery lub GPS.
- Nietypowe reklamy, przekierowania w przeglądarce.
- Częste zawieszanie się systemu.
2.Sprawdzenie aplikacji i uprawnień
- Przejrzenie zainstalowanych aplikacji i usunięcie tych, które są nieznane lub podejrzane.
- Weryfikacja przyznanych uprawnień — aplikacje nie powinny mieć dostępu do mikrofonu, lokalizacji, SMS-ów, kontaktów itd., jeśli nie jest to uzasadnione ich funkcją.
3.Skorzystanie z narzędzi antyspyware i antywirusowych
- Użycie renomowanych programów takich jak:
- Malwarebytes, Bitdefender, ESET, Avast, Kaspersky (dla komputerów).
- Lookout, Avira, Norton Mobile Security, Zimperium (dla urządzeń mobilnych).
- Przeskanowanie systemu w trybie awaryjnym (Windows) lub po uruchomieniu w trybie diagnostycznym (Android/iOS – jeśli możliwe).
4. Analiza ruchu sieciowego
- Monitorowanie aktywności sieciowej za pomocą narzędzi takich jak Wireshark, NetLimiter, GlassWire.
- Sprawdzenie, czy dane nie są przesyłane do nieznanych serwerów w tle.
5. Weryfikacja rejestru systemu i procesów systemowych
- Dla zaawansowanych użytkowników — analiza rejestru Windows i uruchomionych procesów.
- Użycie narzędzi takich jak Process Explorer, Autoruns (od Sysinternals).
6. Sprawdzenie aktualizacji i integralności systemu
- Sprawdzenie, czy system operacyjny oraz wszystkie aplikacje są zaktualizowane do najnowszych wersji.
- Dla Androida – opcjonalnie przywrócenie ustawień fabrycznych.
- Dla iOS – przywrócenie systemu z użyciem iTunes lub trybu DFU.
7. Ocena połączeń z urządzeniem
- Sprawdzenie, czy urządzenie nie ma połączeń przez ADB (Android Debug Bridge) lub zdalny pulpit.
- Wyłączenie opcji zdalnego sterowania i debugowania USB, jeśli nie są potrzebne.
Dodatkowe środki ostrożności:
- Korzystanie z silnych haseł i uwierzytelniania dwuskładnikowego.
- Unikanie instalowania aplikacji z nieznanych źródeł.
- Regularne skanowanie urządzenia.
- Uważność na phishing i fałszywe wiadomości.
